Close

13/02/2018

Yeni LRC çalışması, Apple’ın iPad “night shift” uygulamasının etkinliğini test ediyor

Taşınabilir elektronik cihazlar tarafından yayılan ışığın özellikle bu cihazlar gece kullanıldığında uykuya ne kadar zarar verdiği biliniyor. Bu sebeple uyku araştırmacıları, sağlık uzmanları ve medya, ipad’in yeni “night shift” uygulamasına büyük ilgi gösterdi.

Araştırmalar, geceleyin ışığa maruz kalmanın uykunun zayıflamasıyla ilişkili olabileceğini ve gün boyunca azalan performansa neden olabileceğini söylüyor. LAN’a maruz kalma, gece karanlıkta üretilen ve vücuda gece olduğunu hatırlatan melatonini de şiddetli bir şekilde bastırabilir. Elektronik cihazlar tarafından yayılan kısa dalga boylu mavi ışık, melatonin üretimini tehlikeye sokuyor ve taşınabilir cihazlar kullanımdayken göze çok yakın tutulmaları uykusuzluk problemini beraberinde getiriyor.

Bu sorunu çözmek için 2016 yılında yola çıkan Apple Inc., 2017 yılının üçüncü çeyreğinde dünyanın en popüler bilgisayar tableti olan iPad de dahil olmak üzere PED serisi için yeni bir uygulamayı piyasaya sürdü “night shift”. Bu yeni gece modu, kullanıcıların, ekran parlaklığını, parlaklık seviyesini değiştirmeden  “daha sıcak” (yani daha az mavi ışık) veya “daha az sıcak” (yani daha fazla mavi ışık) olarak değiştirmelerine izin veriyor.

Rensselaer Politeknik Enstitüsündeki Aydınlatma Araştırma Merkezi’nden (LRC) yapılan yeni bir araştırma, gece gündüz iPad kullanımının sirkadiyen sistemin işaretçisi olan melatonin bastırma üzerindeki etkilerini azaltmak için “night shift” uygulamasını mercek altına aldı. Journal Lighting Research & Technology tarafından 2018’de yayınlanacak olan çalışma yakın zamanda herkesle paylaşılacak.

Çalışmada, LRC araştırmacıları Rohan Nagare, Barbara Plitnick ve Mariana G. Figueiro, 12 kişilik yetişkin bir ekibi iPad izlemek üzere işe aldı ve bu grupla dört ayrı deney gerçekleştirdiler.

Çalışma koşullarından biri, LRC tarafından tasarlanan ve LED gözlükleri aracılığıyla katılımcıların gözlerine mavi ışık müdahalesi yapmak ve katılımcıların melatonin düzeylerini kasten bastırmaktı. Katılımcıların mavi ışığı filtreleyen portakal renkli gözlük taktığı loş ışıkta (<5 lx) ikinci bir durum oluştu ve bu yeni durum melatonin bastırma hesaplamaları için kontrol olarak kullanıldı. Çalışmada aynı zamanda, cihazın uygulamasının, renk sıcaklığı kontrolünü, daha sıcak (2837K) veya daha düşük sıcak (5997K) seviyesine ayarlayarak iPad için spektral olarak farklı aydınlatma müdahaleleri de kullanıldı.

LRC araştırmacıları, çalışmanın bir parçası olarak night shift ayarının korelasyonlu renk sıcaklığını (SKT) bağımsız olarak ölçtüler. Gece modunda daha düşük CCT (daha sıcak) ve gece modunda daha yüksek CCT (daha az sıcak) müdahaleye maruz kalan katılımcılar, göz seviyesinin ışık pozlarını ölçen dimesimetre adlı sirkadiyen ışık sayacı ile donatılmış gözlük çerçeveleri kullandılar. Deney sırasında katılımcılar tarafından alınan sirkadiyel uyarıyı (CS) hesaplamak için dimesimetreden alınan veriler kullanıldı. LRC’nin ücretsiz, indirilebilir CS hesaplayıcısını kullanan LRC araştırmacıları, katılımcılar için kaydedilen melatonin bastırma miktarını bu sayede ölçebildi.

Sonuç olarak deneyde test edilen 3 farklı türdeki aydınlatma müdahalesinde de melatonin önemli ölçüde bastırıldığı ortaya çıktı. Daha da önemlisi, “night shift” ayarları arasında da anlamlı bir fark yoktu.

  • Normal ayarlarda % 23 melatonin bastırılması (night shift etkin değilken)
  • Night Shift yüksek CCT kullanırken % 19 melatonin bastırılması
  • Night Shift düşük CCT kullanırken % 12 melatonin bastırılması yaşandı.

Çalışmada ortaya çıkan sonuca göre melatonin düzeyleri üzerindeki PED’lerin etkisini sınırlamak için ekran renginin tek başına yeterli olmayışıydı. Aynı zamanda ekran parlaklığının da azaltılması gerekiyor.

Haber kaynağı: http://www.lrc.rpi.edu/resources/newsroom/pr_story.asp?id=383#.WoBBgZ3FLDd

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir