Close

08/01/2014

Amerika’da geleneksel lambalar için “kararma” zamanı

PLDakkorAydınlatma endüstrisi ve çevreci gruplar akkor flamanlı lambalarla ilgili yeni düzenlemenin enerji verimliliğine dair tüm problemleri çözeceğini iddia ediyor. Burada belki de “yeşil kayırmacılık” yapılarak maskelenen bir durum söz konusu olabilir.

1 Ocak’tan itibaren Amerika’da akkor flamanlı lambaların üretimi de ithalatı da yasaklanacak. Bu geleneksel lambalar (ampul), Amerika’da en popüler olan lambalar. Tüketiciler şu anda, stoklardaki lambalar tükenene kadar, akkor flamanlı lambaları almaya ve kullanmaya devam edebilecek. Ancak stoklarda kalan ürünler de öyle uzun döneme yayılabilecek kadar çok değil. Home Depot’a göre stoklarda kalan lambalar da altı ay içinde tüketilecek. Bu yüzden Amerika’da bazı tüketiciler lambaları stoklamaya başladı. Aydınlatma anlamında bu değişiklik 2007’deki kanun düzenlemesi gereğince yerine getiriliyor. Bu kanuna göre 2012’de 100 watt’lık, 2013’te ise 75 watt’lık lambalar yok edildi. Şimdi bu durumun son aşamasında 40 ve 60 watt’lık lambalar bulunuyor.

Büyük lamba üreticileri başından beri bu yasaklamayı destekliyor. Eski stil lambaların kar marjı ne yazık ki düşüktü ve tüketiciler daha fazla kar getiren verimliğe sahip olanları da almıyordu. 2007 yılında gerçekleşen Ulusal Elektrik Üretimi Topluluğu Kongresi’nde de söylendiği gibi: “Gelecekte enerji verimliliği açısından tüketicileri eğitebilmek için yeni standartlar gerekiyordu.”
Bu yüzden Philips ve diğer üreticiler sıkı aydınlatma standartlarını desteklemek adına bir araya geldi. 2011 yılında New York Times Magazine enerji verimliği hareketi hakkında şunları belirtmişti: “Philips, kendi çevreci müttefiklerine yeni teknolojilere geçmenin aktifleşmesinin, enerji verimliliği hareketinin yurt dışında ve California gibi şehirlerde yayılmasının iyi bir adım olduğunu söyledi”. Birçok müzakereden sonra “bootleggers ve Baptists” koalisyonu doğdu. Aydınlatma endüstrisi ve çevreci gruplar bu yasayı aydınlatma verimliliğini %25-30’a kadar artırmak adına destekliyor.

Akkor flamanlı lambalar bugünkü alternatiflerine oranla epey geride kalıyor. Kompakt flüoresan lambalar (CFL), LED’ler ve halojen lambalar çok daha uzun süreliler. Ayrıca enerjilerini ısıdan çok ışığa dönüştürebiliyorlar. Tüm bunlar elbette elektrik faturalarını da düşürüyor. (Bu yüzden hükümet sizi geleneksel lambaları almak gibi yanlış bir seçim yapma konusunda durdurmak zorunda.)

Ancak tüketicilerin birçoğunun bu yeni lambaları satın almadığı da bir gerçek. EPA’nın tahminlerine göre Amerika’da 3 milyonun üzerinde kişi hala akkor flamanlı lambaları kullanıyor. Eski Senatör ve bu yasanın çıkması sağlayan kişi olarak anılan Jeff Bingaman, 2007’de yaptığı basın açıklamasında şöyle konuşmuştu: “2014’te geleneksel akkor flamanlı lambalar fiili olarak kullanılamaz olacak.” Ancak en son gelen aydınlatma endüstrisi bilgilerine göre; akkor flamanlı lambalar hala Amerika’nın lamba sevkiyatlarının %65’ini oluşturuyor.

Tüketicilerin çoğu yeni alternatiflerin daha yüksek olan fiyatları yüzünden onları almaya sıcak bakmıyor. 40 watt’lık tek bir lamba 7.50 dolar veya daha fazla tutuyor. Bunun yanında geleneksel bir elektrikli lamba 40 cent civarında. Tüketicilerin bazıları CFL’lerin, özellikle sıklıkla açılıp kapandıklarında, iddia edildiği kadar uzun ömürlü olmadığını da söylüyor. Enerji verimli yeni lambalarla ilgili şikayetler şu şekilde devam ediyor: Yüksek sıcaklıklarda genellikle hassaslar ve yavaş tepki veriyorlar. Üstelik sert ve çekici olmayan bir renk tonuna sahipler. Ayrıca CFL’ler çok az miktarda civa içeriyor. Bu lambalar kırıldığında çok dikkatli ve geniş bir temizliğe ihtiyaç duyuluyor.

İşin sonunda enerji verimliliği anlamında çok ileri bir noktaya ulaşıldığı da söylenemez. Buzdolapları, televizyon ve açık durumda olan tüm cihazlar için enerji verimliliği standartlarıyla ilgili genel saldırıya rağmen, Amerika’da tipik bir evde harcanan kişi başına enerji 1970’lerden az bir noktada değil. Bu ürünlerde tasarruf edilen enerji başka güç emen cihazlara aktarılmış durumda. hücuma rağmen 1970’lerde Amerika’nın tipik evlerinde enerji verimliği sağlanamamıştı. Eğer lambaların kullanma maaliyeti daha az ise neden daha fazla açık kalamıyorlar?

Bu yasa aslında birkaç büyük üreticinin lehine olan düzenlemelerin halka zorla dayatılması için kurulan politik koalisyonlara dair iyi bir örnek. Son dönemde yapılan bir araştırmaya göre her 10 Amerikalı’dan 6’sı bu son düzenlemeler hakkında yeterince bilgiye sahip değil. Tüm bu süreç zarfında lambalarla ilgili “ahmak” kanun düzenlemesi ise yürürlüğe girdi. Buradan çıkarılacak ders önemli: Eğer endüstri ve çevreci gruplar bir problemin yasal düzenlemeyle çözüleceğini iddia ediyor ise, tüketicilerin daha dikkatli olması lazım. Burada belki de maskelenen bir “yeşil kayırmacılık” söz konusu.

Haber Kaynağı: http://reason.com/archives/2014/01/07/lights-out-for-americas-favorite-light-b

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir