2015 “Uluslararası Işık Yılı” ilan edildi.
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu, 68. Oturumu, 71nci Genel Kurul Toplantısı sırasında 2015 yılını Uluslararası Işık ve Işık Temelli Teknolojiler Yılı olarak ilan etti (IYL-UIY 2015). Bir Uluslararası Işık Yılı ilan ederken, ışık ve ışık temelli teknolojiler konusuna odaklanan BM, konu üzerinde küresel bilinçlenmeyi desteklemek, sürdürülebilir kalkınmayı teşvik etmek ve çözümler sunmak, enerji, eğitim, tarım ve sağlık alanlarında ışık bazlı teknolojilerin önemini vurgulamayı amaçlıyor.
Işık konusu, gerçekten de kalkınma için “Bilim ve Teknoloji” olarak daha genel bir gündem maddesine bağlanmıştır: 2015 Uluslararası Işık Yılı boyunca UNESCO, bilimsel dernekler ve sendikalar, eğitim ve araştırma kurumları, teknoloji platformları, kar amacı gütmeyen organizasyonlar, özel sektör gibi birçok değişik kurumların biraraya getirilerek, ışık ve ışık uygulamalarının desteklenmesi planlanmaktadır.
Işık günlük hayatımızda yaşamsal bir rol oynar ve 21. yüzyılda disiplinlerarası bir bilimdir. Tıpta devrim yaratmış, internet üzerinden uluslararası iletişimi açmış ve küresel toplumun, kültürel, ekonomik ve siyasi yönleri birbirine bağlayan bir odak olmaya devam ediyor. Yüzyıllar boyunca ışık, coğrafi de dahil olmak üzere cinsiyet, yaş ve kültür demeden tüm sınırları aşmış; ek olarak eğitim için de benzersiz bir konudur. Parlak gençlerin optik ve fotonik konularına yönlendirilmesi, bu alanlarda mühendis ve yenilikçi nesil yetiştirilmesinin garantilenmesi çok kritik bir önem taşır.
2015 Işık Yılı, öncelikle toplumsal ve siyasal alanlarda modern dünyamızdaki ışığın kilit rolünün anlaşılmasını teşvik edecek, ayrıca 2015 yılında gerçekleşecek İslam’ın altın çağından 1000 yıllık optik çalışmalardan, 1965’deki internet fiber optik teknolojisinin kutlanacağı bir dizi önemli keşfin yıldönümüne de sahiplik edecek. 2015 Işık Yılı Yönlendirme Komitesi Başkanı John Dudley, “Uluslararası bir Işık Yılı, ışık teknolojilerinin problem çözme potansiyelinin politikacılara gösterilmesi açısından olağanüstü bir fırsattır” demektedir. Fotonik enerji, sürdürülebilir kalkınma, iklim değişikliği, sağlık, haberleşme ve tarım gibi çok farklı alanlarda etkin maliyetli çözümler sunmaktadır. Örneğin yenilikçi aydınlatma çözümleri ışık kirliliğini, enerji tüketimini ve çevresel etkilerini azaltırken, aynı zamanda bizim de karanlık bir gökyüzünde evrenin güzelliğinin farkına varmasını sağlar. Işık Yılı, küresel olarak bu alanda farkındalığımızı arttırmak için eşsiz bir fırsattır.
2015 Işık Yılı önerisi 6 Kasım 2013 tarihinde Birleşmiş Milletler İkinci Komitesi‘ne sunuldu. Destek konuşmaları Meksika ve Yeni Zellanda delegeleri tarafından yapıldı. Ulusal Meksika Üniversitesi’nden (UNAM) Ana María Cetto şunları söyledi: “Işık hepimiz için önemli. Işık sayesinde Evren’deki yerimizi ve Yeryüzü’nde hayat olduğunu biliyoruz. Işık yılı bilim adamları, mühendisler, sanatçılar, şairler ve halk arasında ışığın doğası ve pek çok uygulamalarının tarih ve kültür üzerindeki rolü hakkında daha fazla bilgi edinebilmek için bir platform oluşturacaktır”. 2015 Uluslararası Işık Yılı önerisinin, Arjantin, Avustralya, Azerbaycan, Bosna Hersek, Şili, Çin, Kolombiya, Küba, Dominik, Ekvator, Fransa, Gana, Gine, Haiti, Honduras, İsrail, İtalya, Japonya, Maritus, Meksika, Karadağ, Fas, Nepal, Yeni Zelanda, Nikaragua, Palau, Kore, Rusya Federasyonu, Somali, İspanya, Sri Lanka, Tunus, Türkiye, Ukrayna ve Amerika Birleşik Devletleri’nin ko-sponsörlüğü ile kabul edilmiş olması, kavramın enternasyonalliğini doğal olarak yansıtmaktadır.
2015 Işık Yılı önerisi Uluslararası Bilim Konseyi (ICSU-UBK) ve bir dizi bilimsel organizasyon tarafından da onaylanmıştır. Yönetim, Uluslararası Yönlendirme Komitesi tarafından, UNESCO Uluslararası Temel Bilimler Programı ve aynı zamanda UNESCO içinde 1nci kategori bir enstitü olan Abdüs Selam Uluslararası Teorik Fizik Enstitüsü (ICTP) ile işbirliği içinde idare edilecektir.
UIY 2015 Kurucu Bilimsel Sponsorları:
Avrupa Fizik Derneği (EPS),
Uluslararası Optik ve Fotonik Topluluğu (SPİE),
Optik Derneği (OSA),
IEEE Fotonik Derneği (IPS),
Amerikan Fizik Derneği (APS) ve lightsources.org uluslararası sitesi.
Şu anda kurulmuş olan ulusal ve bölgesel komiteler ve iletişim merkezleri tüm dünyadan uluslararası toplumun katılımını sağlayacaktır. Daha fazla bilgi, güncellemeler ve e-posta listesine kaydolmak için [email protected] ile iletişime geçebilir, ilgili dosyalara www.eps.org/light2015 adresinden ulaşabilirsiniz.
Not: Yazı Avrupa Fizik Derneği’nin 20 Aralık 2013 tarihli basın bildirisinden çevrilmiştir.
Haber Kaynağı: http://www.isikkirliligi.org/index.php/isik-kirliligi-ve-uluslararasi-isik-yili