Işık kirliliği İngiltere’de nar bülbüllerinin keyfini kaçırıyor

Southampton Üniversitesi, geceleri şehir parkı içinde yol gürültüsünün ve gece aydınlatmasının; nar bülbüllerini nasıl etkilediği konusunda bir araştırma gerçekleştirdi. Araştırma sonuçlarına göre; bülbüllerin şakımalarında ve davranışlarında artık bu faktörlere bağlı değişimler gözleniyor…

Bilim adamları, aydınlatılmış yol ve patikalara yakınlıklarına bağlı olarak nar bülbüllerinin yaşam alanlarının nasıl etkilendiğini ölçtüler. Sonuçları ise Liverpool’da düzenlenen British Ecological Society’nin (İngiliz Ekoloji Topluluğu) düzenlediği toplantıda sundular.

Araştırmayı yöneten bilim adamı Frances Mullany, BBC News’e yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı: “Nar bülbülleri hemen hemen her şehir parkında bulunuyor. Böylelikle bu tip bir çalışma için (kentsel ekoloji) ideal bir türü oluşturuyorlar Erkek nar bülbülleri diğer kuş türleriyle kıyaslandığında aktivitelerine çok daha erken saatlerde başlıyorlar. Bu yüzden ışık kirliliğine daha duyarlılar. ”

Erkek kuşlar daha agresifler ve kendi yaşam alanlarının kalitesini savunmak için seslerini daha gür çıkarırlar. Bunu elbette çiftleşebilmek adına kendilerini dişilere karşı gösterebilmek için de yapıyorlar. Bilim adamları bu araştırma için adeta yapay bir “kuş hiyerarşisi” kurdu. Böylelikle gece sokak ışıkları ve yol gürültüsünden etkilenen kuşları değerlendirebileceklerdi.

Araştırmacılar doldurulmuş, cansız bir nar bülbülü kullandı. Daha önceden kaydettikleri nar bülbüllerinin sesini de parkın farklı bölgelerinde sanki doldurma nar bülbülleri ötüyormuş gibi kurguladılar . Daha sonra, kuşların bu ötüşlere ne kadar agresif bir şekilde tepki verdiklerini kaydettiler.

Aydınlatılmış patikalara ve gürültü yollara yakın bölgelerde yaşayan nar bülbülleri bu üstünlük hiyerarşisi davranışlarını azaltıyorlardı. Yani bu bölgelerde yaşayan kuşlar daha az agresif davranışlar gösterme eğilimindeydi.

Mullany araştırmayla ilgili sözlerine şöyle devam etti: “Yapay gece aydınlatması ve daha fazla gündüz gürültüsü nar bülbüllerinin yaşam alanı kalitesini düşürüyor. Bu yüzden antropojenik faktörler, kent manzarasında; en az çevresel faktörler kadar (vahşi yaşam ortamı için) önemli olabilir.”

Glasgow Üniversitesi’nden Hayvan Sağlığı Araştırmacısı Dr Davide Dominoni ise yapılan çalışmanın kent ışıkları ve ses kirliliğinin kuşlar üzerindeki etkilerine dair “yeni öngörüler” sağladığını söyledi. Dominoni sözlerine şöyle devam etti: “Bu sonuçların daha kalitesiz bir vahşi yaşam alanı sağlayan gürültülü ve parlak bölgelerin bir neticesi mi yoksa burada yaşan kuşların strese girdikleri için kendi yaşam alanlarını başarılı bir şekilde savunamadıklarına dayanıp dayanmadığını bulabilmek çok ilginç olurdu. Aynı şekilde böyle deneyler ışığın mı yoksa sesin mi bu süreç içinde daha fazla negatif etki sağladığını ayırmak için de tasarlanabilir.”

Araştırmacılar, gece aydınlatmasının kuşların sağlığı üzerindeki etkileri araştırmak için çalışmaya devam etmeyi planlıyorlar. Böylelikle elde edecekleri bulguların kentsel planlamaya katkısı olabileceğini umuyorlar. Bu şekilde parklar hem vahşi yaşam hem de insanlar için uygun yerler haline getirilebilir.

Mullany son olarak konu hakkında şu yorumunu da ekliyor: “Belki de en başından aydınlatma planları ve yol trafiği hakkında tasarlamalar yaparken bu faktörleri de hesaba katabiliriz…”

Haber: Victoria GillScience/BBC
Haber kaynağı: http://www.bbc.com/news/science-environment-38317255