Aydınlatma tasarımında karanlığın önemi; Kontrastın gücü

Metin: Paul Nulty

Karanlığın aydınlatma tasarımıyla ilişkili olarak düşünülmesi her ne kadar alışılmadık olsa da, bence, çalıştığımız veya çalışacağımız herhangi bir armatür, malzeme ya da kontrol sisteminden çok daha önemli.

Bu nokta da apaçık ortada olan noktalara değinerek biraz felsefe yapabilirim, mesela karanlık olmadan ışık olmaz vb ama eminim ki bunların hepsini daha önce duydunuz. Buna rağmen, mum ışığı altında aydınlatılmış bir oda ya da ay ışığı altında bir kırsal alanı deneyimleyen herkesin söyleyebileceği gibi, karanlık bir mekanda ışığın etkisi inanılmaz olabilir.

Aydınlatmayı başka bir görsel tasarım biçimi ile karşılaştıracak olsaydınız – ki amaca uygun olması için grafik tasarım diyelim – aydınlatılmamış alan boş bir sayfayı, ışık ise tasarımcının kalemi veya fırçasını temsil edecekti.

Herhangi iyi bir grafik tasarımcının işaret edeceği gibi tuval üzerine bırakılan negatif boşluk, izlerini bırakmak istedikleri alan kadar önemlidir. Eğer aydınlatmaya da bu açıdan bakarsak, aydınlatmamayı seçtiğiniz alanların aydınlattıklarınızla eşit derecede önemli olduğu açıktır.

Karanlığın mükemmel şekilde kullanılabileceğine iyi bir örnek, Kraliçe Elizabeth Olimpiyat Parkı’dır. Park, benim için muhteşem bir peyzaj tasarımını temsil ediyor ancak ne zamanki gün batımı ile beraber aydınlık ve karanlık devreye giriyor, bölge ancak o zaman hayat buluyor. Tasarım, dikkatlice uygulanan ve mekanı tamamen dönüştüren ışığı ile inanılmaz samimi bir ortam yaratıyor.

Aydınlatma planı her şeyi aydınlatmaya çalışmıyor, hatta alanın büyük bir kısmı göreli olarak karanlıkta kalıyor. Ve buna rağmen, mekan size güvenilir, misafirperver ve hatta oyuncu hissettiriyor. Sarkıt armatürlerin çarpık efekti ile birlikte odaklanmış aydınlatma havuzları, ışık ve gölgeyle oynuyor ve yarattığı atmosfer ilginç. Ve bu insanları içeri doğru ilerlemeye ve keşfetmeye teşvik ediyor.

Maalesef, kamusal yönergeler ve yönetmelikler daha yüksek aydınlatma seviyeleri ve homojenliği ön plana çıkardıkça, yapılı çevrede karanlığa sahip olmak her geçen gün zorlaşıyor.

Karanlıktan faydalanma olanakları bulma, artan kontrast kullanımı ya da sadece bir yüzeyin hiç aydınlatılmamasının seçilmesi, aydınlatma tasarımının kendisidir.

Karanlık, aydınlatmanın vazgeçilmez bir parçasıdır ve herhangi bir alanın aydınlatılmasını göz önüne getirirken göz ardı edilmemelidir.

Nasıl gündüz uygulanacak bir havai fişek gösterisi tüm etkisini yitirirse, bir aydınlatma tasarımı da, küçük de olsa bir karanlık olmadan tam potansiyeline asla erişemez.

Haber kaynağı: https://www.linkedin.com/pulse/importance-darkness-lighting-design-paul-nulty