Kongre Merkezi ve Hilton Otel, Taşkent – Özbekistan
Metin: Şenay Çelebi Şen, Şebnem Gemalmaz
Fotoğraf: Kadir Özdemir
Özbekistan’ın başkenti Taşkent’in yeni kentsel ikonu, Taşkent Kongre Merkezi ve Hilton Otel’in aydınlatma tasarımı Arup’un Istanbul’daki aydınlatma tasarım ekibi tarafından tamanlandı.
1 Eylül 2019 Bağımsızlık Günü’nde açılışı gerçekleşen otel ve kongre merkezi, cephe aydınlatması ile ‘Lighting Design Awards 2020’ kısa listesinde yer alıyor.
Pandemi öncesi takvime göre Mayıs 2020’de Londra’da düzenlenecek olan global ölçekli bu etkinlikte ‘Integration Project of the Year’ kategorisinde yarışmakta olan proje, aydınlatmanın mimariye entegrasyonu anlamında örnek teşkil eden detaylar sunmakta.
Mesh&cam ikilisinin kullanıldığı cephede, Arup’un cephe ekipleri ile projenin ilk aşamasından itibaren beraber hareket edilerek aydınlatma armatür ve yardımcı ekipmanlarının mümkün olduğunca gizlendiği, ince detayların ve dahili çözümlerin sunulduğu özel bir tasarım ortaya konuyor.
Ülkenin kültürel özellikleri ve beklentileri tasarımı yönlendiren temel etmenlerden biri olmakla beraber; sade-yalın bir dil sunmayı amaçlayan aydınlatma tasarımı, ışık kirliliğinden, kullanıcıların konforunun maksimum seviyede sağlanmasına dek çeşitlenen çok katmanlı bir yaklaşım ile gerçekleştirildi.
Yapının gökyüzü ile buluştuğu taç kısmı, 21 katlı gövdesi ve zemin ile ilişkili baza bölümlerinden oluşan Hilton Oteli’nin cephe aydınlatma tasarımında birincil öncelik oda içlerine sızabilecek ışığın minimize edilmesi oldu.
Yapının oval formunu desteklemek amacıyla dört köşede şaşırtmalı olarak, güneş kırıcıların içine yerleştirilen lineer, eliptik LED aydınlatmaların ışık efekti, kat aralarında yer alan bir üst güneş kırıcıdan sağlanan yansımayla oluşturuldu. Aynı detay yapının taç bölümünde de uygulandı, ancak bu defa güneş kırıcıların boyutları genişletilerek ışık efekti güçlendirildi.
Aynı zamanda güneş kırıcıların uçlarında oluşturulan yuvalara, media tube’ler monte edilerek farklı ışık programlamalarının oluşturulmasına olanak sağlanarak, özel günler ve festival zamanları dahil olmak üzere, yapının uzaktan farkedilirliği artırıldı.
Her iki yapıda bulunan, Özbek motiflerinin birleştirilerek oluşturulduğu mesh kaplamalı baza bölümlerinde, 3 farklı aydınlatma detayı oluşturuldu. İlk detay, bölgenin yıldız yapıları olarak değerlendirilen kompleksin cam önü mesh kaplaması üzerinde, gökyüzündeki yıldızların dağınık konumlandırılmalarından etkilenerek yerleştirilmiş 4000K renk sıcaklığına sahip noktasal aydınlatmaları içeriyor. DALI protokolü kullanılarak, geniş zaman dilimlerinde yanıp-sönen bir programlama efektiyle yıldız etkisi güçlendirildi.
İkinci detayda, mesh ve cam cephe arasına saklanarak yerleştirilen ve kongre merkezi ve otel bazaları boyunca kesintisiz devam eden wallwasher aydınlatmalar, motif aralarından sızan ışıkla çarpıcı bir görünüm oluştururken, aynı zamanda zeminde kesintisiz bir hat olarak yapıların baza izdüşümünü yansıtıyor.
Otelden kongre merkezine doğru bakıldığında kongre merkezinin baza izdüşümünün yanı sıra, üst mimari sınırlarının ışık efektleriyle yıkandığı görülüyor. Son detayla ise, meshin ön yüzeyinde, esnek, homojen yüzeyli aydınlatmalar alt ve üst hatlarda kullanılarak yapının konturları vurgulandı.
Hilton Oteli’nin ve Kongre Merkezi’nin ortak kullanımına sahip peyzaj alanında ortalama 5m uzunluğa sahip ağaçlar vurgulanmış olup, yansıma havuzlarında yalnızca orta bölümdeki fıskiyeler 4000K renk sıcaklığındaki LED ışık kaynakları ile aydınlatılarak, havuzların asıl amacına ulaşması sağlandı.
Kongre merkezinin girişinde yer alan oval formlu çelik saçak, döşemeye gömme RGBW uplight’lar ile endirekt olarak aydınlatılarak giriş özel olarak vurgulandı. Peyzaj alanında yer alan araç yollarında asimetrik yol aydınlatmaları, törensel giriş alanları önlerinde ise 360° ışık veren aydınlatma direkleri kullanıldı.
Projeye katılanlar:
Aydınlatma tasarımı: Arup
Mimari tasarım: Arup
Elektrik mühendisliği: Arup
İç mimari tasarım: Metex