Cyan rengi, uykunun gizli bileşeni

Metin: Sean Coughlan, BBC News

Biyologlara göre, yeşil ve mavi arası bir renk olan cyan rengi uykuyu teşvik etme veya engellemenin gizli faktörü.

Manchester Üniversitesi araştırmacıları, yüksek düzeyde cyan renginin insanları uyanık tutarken bu rengi azaltmanın ise uykuyu teşvik etmekle ilgisi olduğunu söylüyor.

Renk değişimi gözle görülür düzeyde olmadığında bile etkisi hissedilebiliyor.

Araştırmacılar, bilgisayar ekranları ve telefonlar için cyan renginin seviyesini artırıp azaltabilen cihazlar üretmek istiyor.

Uyku araştırmacıları renklerle uyku arasındaki bağlantıyı zaten kurmuş durumda –mavi rengin uykuyu geciktirme olasılığının daha fazla olduğu tespit edildi.

“Gece modu”

Uykuyu olumsuz etkilememesi için telefonlarda ve dizüstü bilgisayarlarda mavi ışığı azaltan “gece modu” ayarları zaten var.

Ancak Manchester Üniversitesi ve İsviçre, Basel’de yapılan ve Sleep dergisinde yayımlanan araştırma, cyan renginin özel etkisini gözler önüne serdi.

Araştırmacılar, daha fazla ya da az cyan rengine maruz kalan insanların tükürüğünden uyku hormonu melatonin seviyelerini ölçmeyi başardı.

Profesör Rob Lucas, insanların renklerdeki farkı görebilmesinin gerekmediğini, çünkü gözle görülmese de bedenin değişikliğe tepki verdiğini söylüyor.

Ayrıca, cyan’ı oluşturan diğer renklerin de bundan etkileneceğini ekliyor.
Örneğin, içinde cyan barındırabilen yeşil tonları var. Başka renk kombinasyonlarıyla da cyan oluşturmak mümkün.

“Renk tarama”

Araştırmacılar, amaç insanları uyanık tutmak olduğunda, içinde cyan bulunduran renk versiyonlarının bilgisayar ekranlarında kullanılabileceğini öneriyor –örneğin gece çalışan ve uyanık kalması gereken insanlar gibi.

Bir diğer versiyonda da, amaç uyku bozukluğunu azaltmaksa, aynı rengin cyan içermeyeni kullanılabilir.

Araştırmada, bu durum bir filmde kullanıldı. Renkler cyan içerecek ve içermeyecek şekilde adapte edildi ve izleyicilerin uykululuk halinde ve tükürüklerindeki melatonin seviyelerinde değişiklikler saptandı.

Prof. Lucas ve Dr. Annette Allen önderliğindeki araştırma ekibi, bu keşfin, bilgisayar ekranları, televizyon ve akıllı telefonlar için çeşitli uygulamalarda kullanılabileceğini söylüyor.

“Bu sonuç heyecan verici. Çünkü bize, rengi değiştirmeden yalnızca cyan’a maruz kalmayı düzenleyerek uyku seviyesini etkileyebileceğimizi söylüyor,” diyor Prof. Lucas.
Ayrıca geceleri mobil telefon kullanan ergen çocuk sahibi ailelere de faydası olabileceğini ekliyor.

Haber kaynağı: https://www.bbc.com/news/education-44565320