Zararlı mavi ışık
Yeni bir araştırmaya göre, akıllı telefonların ve dizüstü bilgisayarların yaydığı mavi ışık, gözlerimizdeki bir molekülün toksikleşmesine yol açarak körlüğü hızlandırıyor.
· Yeni bir araştırma, mavi ışığın körlüğün önde gelen nedenlerinden biri olan makula dejenerasyonuna (sarı nokta hastalığı) yol açabileceğini ortaya koydu.
· Araştırmacılar, mavi ışığın göz retinasına zarar vererek görüşümüzü bozduğunu söylüyor.
· Araştırma, mavi ışığın gözdeki bir molekülü, yenilenmeyen fotoreseptör hücreleri öldüren bir zehre dönüştürdüğünü buldu.
· Mavi ışığı filtreleyen özel güneş gözlüklerinin faydası olabilir ancak uzmanlar bu gözlüklerin aslında ne denli işe yaradıklarından da emin değiller.
Bütün gün ekranlara bakmanın bizler için iyi olmadığını zaten hepimiz biliyoruz. Bazen bilgisayara bağlı görme sendromu olarak da adlandırılan göz yorgunluğuna yol açabiliyor. Işığın güneş ışığına benzeyecek kadar parlak olması ise hormonlarımızı altüst ederek uykumuzun gelmesini engelleyebiliyor.
Scientific Reports adlı dergide geçen ay yayımlanan yeni bir araştırmaya göre telefon, tablet ve bilgisayarlarımızın yaydığı mavi ışık, kör olma ihtimalimizi arttırabilir. Daha önce yapılan araştırmalar, mavi ışığın zararlı olduğunu ortaya koymuştu ancak Toledo Üniversitesi araştırmacıları mavi ışığın molekülleri “toksik” hale getirebileceğini söylüyor.
Ekip, göz hücrelerine yansıyan parlak mavi ışığın, çok önemli molekülleri hücre öldüren bir zehre dönüştürerek dünya çapında körlüğün ana sebeplerinden biri olan, yaşa bağlı makula dejenerasyonuna yol açabileceğini ortaya koydu.
Yapılan basın açıklamasında, araştırmanın yazılmasına yardımcı olan, Toledo Üniversitesi Kimya ve Biyokimya Bölümünden Yardımcı Doçent Ajith Karunarathne, “Mavi ışığa sürekli maruz kalıyoruz. Göz korneamız veya lensimiz ise mavi ışığı engelleyemiyor veya yansıtamıyor,” diyor.
“Mavi ışığın gözün retinasının bozulmasına yol açarak görüş gücümüze zarar verdiği sır değil,” diye açıklıyor Karunarathne. “Deneylerimiz bunun nasıl gerçekleştiğini açıklıyor. Çalışmamızın, yeni bir tür göz damlası gibi, makula dejenerasyonunu yavaşlatan tedavilerin önünü açmasını umuyoruz.”
Makula dejenerasyonu, retinadaki fotoreseptör hücreler öldüğünde ortaya çıkıyor. Bu hücreler yenilenmiyor, dolayısıyla araştırmanın yazarlarından olan doktora öğrencisi araştırmacı Kasun Ratnayake, “Hücreler öldüğünde geri dönüşü olmaksızın ölüyor,” diyor.
Fotoreseptör hücreler, ışığı algılamak için retinal adı verilen moleküllere ihtiyaç duyar. Fakat araştırmacılar mavi ışığın, retinalin değişmesine ve zarlarının bazılarını eriterek fotoreseptör hücrelerin ölümüne yol açabileceğini ortaya koydu.
Ekip, retinal molekülleri kanser hücreleri, kalp hücreleri ve nöronlar gibi diğer vücut hücrelerine yerleştirip mavi ışığa maruz bıraktığında bu hücreler de öldü. Araştırmacılar, retinal olmadığında mavi ışığın diğer hücreleri etkilemediğini belirtiyor.
“Yeşil, sarı veya kırmızı ışık herhangi bir etkinliğe yol açmıyor,” diyor Karunarathne. “Mavi ışık dolayısıyla retinalde oluşan toksiklik evrenseldir. Her hücre türünü öldürebilir.”
Araştırmacılar ayrıca gözlerimizde ve vücudumuzdaki alfa-Tokoferol denen ve doğal bir antioksidan olan molekülün, etkilenen hücrelerin ölümünü engellediğini ortaya koydu. Fakat yaşlandıkça veya bağışıklık sistemimiz çöktükçe toksik retinal saldırıyla mücadele etme yeteneğimizi kaybederiz, o zaman da hasarlar meydana gelebilir.
Karunarathne, olumsuz etkilere karşı önlem almak için UV ve mavi ışığı filtreleyen özel güneş gözlükleri kullanmayı öneriyor ancak uzmanlar bu gözlüklerin yeterince faydalı olup olmadığından emin değiller.
Ayrıca karanlık ortamlarda akıllı telefon ve dizüstü bilgisayarlar kullanmaktan kaçınmaya çalışabilirsiniz. Bu zaten iyi bir gece uykusu almak için yapmanız gereken bir şey.
Karunarathne, “Her yıl Amerika Birleşik Devletleri’nde 2 milyonun üzerinde yaşa bağlı yeni makula dejenerasyonu vakası bildiriliyor,” diyor ve ekliyor: “Yüksek teknoloji dünyasında büyüyen çocukların görme güçlerini korumanın bir yolunu bulmayı umuyoruz.”
Haber kaynağı: https://www.businessinsider.com/blue-light-from-smartphones-and-laptops-can-make-us-blind-according-to-study-2018-8