Zorlu Cinemaximum Aydınlatma Projesi
Metin: Başak Okay, Cansu Özkul
Fotoğraflar: Korhan Şişman, Başak Okay
Zorlu Cinemaximum, Mars Entertainment Group’a ait diğer pek çok sinema salonu arasında, mimari konsepti ile oldukça farklı duruş sergileyen bir sinema salonu… Geomim tarafından tasarlanan mekânın konseptinde çıkış noktası olarak bilim kurgu filmi Tron ele alınmış. Bu film ve filmin anlattığı dijital dünyanın kavramsal, görsel içerikleri üzerine kurgulanan mimari; kullanıcının gerçek dünya ile ilişkisini tamamen kesiyor ve fütüristik bir mekân ortaya çıkarıyor.
Projenin kapsadığı tüm hacimler, bilinen somut dünyadan kopuk, dinamik ve heyecanlı bir dijital boyut olarak tanımlandı. Filmde olduğu gibi sonsuz karanlık bir boşluk içinde yüzen, birbiri içine geçerek ve eklenerek büyüyen, dinamik, akışkan 3 boyutlu neon yüzeylerden oluşan bir dijital dünya tanımlaması yakalanmaya çalışıldı. Bunun için, sinema fuayesinde bulunan mimari elemanların ışıklı yüzeylere, çeşitli mobilyaların ise hareketli ekranlara dönüşmesi amaçlandı. Duvarlar ve diğer ana yüzeyler sonsuzluk hissini verebilmeleri için siyah renge boyandı. Yaratılan bu etki, havada uçuşan kayar yazılarla ve mobilyalara entegre ekranlarda film fragmanlarının gösterilmesi ile desteklendi. Durağanlıktan tamamen uzak bir mekân algısı yaratılırken, sinema fuayesi de “film öncesi beklenilen alan” tanımlamasından farklı bir içerik kazanmış oldu.
Estetik öğeleri ağırlıklı olarak endüstriyel bir altyapıda yoğunlaşan sinema fuayesine, Hidayet Yıldırım tarafından çalışılan duvar resimleri ile “artwork” elementi de eklenerek sergi alanı işlevi de kazandırılmış. Supermen, Spider man, Darth Vader gibi en bilinen film karakterlerinin kübik ifadeli illüstrasyonları, projenin kavramsal altyapısına paralel bir şekilde “bilinenden farklı” olarak tanımlanmış. Böylece büyük sayılabilecek ölçekleri ile bu illüstrasyonlar mekânın görsel kimliğine yön veren en önemli ögeler haline gelmiş. Bu görsellerde oluşturulan grafik dil, özel olarak tasarlanan oturma elemanları ile üçüncü boyuta taşınmış.
Süreç boyunca en önemli konu, projenin ana fikrinin güçlü bir şekilde ortaya konabilmesi oldu. Bu nedenle, metrekare başına düşen ortalama aydınlık değerleri gibi teknik kapsamlar ikinci planda tutuldu. Genel olarak sinema aydınlatma projelerinde tasarımın ana prensipleri olan duvar yıkamaları, yüzey ve sınır tanımlamaları ile kullanıcının alan içinde yönlendirilmesi gibi kurallar öngörülmedi. Duvarlarda sadece görsellerin noktasal tanımı, kullanıcının boşlukta yüzdüğü, alışkın olduğu mimari tanımlamaların dışında kalan, duvar – zemin – tavan elemanlarının birbirinin içine geçerek bütünleştiği bir mekân yaratıldı. Duvar illüstrasyonları ise baskın bir şekilde tanımlanabilmeleri için PAR16 ve PAR30 lambalarla aydınlatıldı.
Fuaye alanının en önemli noktalarından biri, yürüyen merdiven boşluğunda 2 kat duvarını kaplayan “iron man” görseliydi. Yatay ve düşeyde oldukça geniş bir alan kaplayan bu grafik, özel bir teknik ekipmanla aydınlatıldı. Dijital bir altyapıya sahip sinemanın aydınlatma sisteminde, esnek bir kontrol sistemi öngörüldü. Dali sistem, sinema içinde kullanılabilecek en uygun alternatif idi. Iron man görseli için kullanılan Hoffmeister Lonely ray spotlar, Dali ekipman kullanılarak her bir armatüre ayrı ayrı gönderilen sinyaller sayesinde bölge bölge farklı ışık seviyeleri ile aydınlatıldı. Mars sinemalarında ilk defa kullanılan Dali altyapısı, uygulama aşamasında bazı zorluk ve zaman kayıpları yaşatsa da sonucunda istenileni verdi.
Yüzeylerin ağırlıklı olarak siyaha boyandığı fuaye alanında, kullanıcıların görsel konforunu sağlayabilmek için güçlü, ancak mimari elemanların önüne geçmeyen ışık kaynakları kullanılması gerekiyordu. Bu nedenle oturma ve geçiş bölgelerinde PAR30 lambalı sarkıt armatürler kullanıldı. Ayrıca kiriş hizalarında sınırlandırılan sarkıtların içleri de siyaha boyanarak kamaşma etkisi azaltılmış oldu.
Sinemanın kurumsal kimliğinin de dikkate alınması ile magenta renkli LED ışık kaynakları, ileriye dönük esneklik sağlayabilmesi için RGB olarak seçildi. Bu sayede istenilen dijital görünüm başarıyla sağlandı. Dinamik, esnek DALI sisteme ek olarak fuaye alanlarında ve VIP salonda kullanılan ışık kaynaklarının renk bakımından da esnek olması, projenin kimliğine, gereksinimlerine başarıyla yanıt veren bir aydınlatma sisteminin ortaya çıkmasını sağladı.
Projeye katılanlar:
İşveren: Mars Entertainment Group
Mimar: Geomim Mimarlık
Aydınlatma tasarımı: PLANLUX – Korhan Şişman, Elif Karabulut, Başak Okay; www.planlux.net
Uygulama: GeoYapı
Elektrik projesi: Hit-El Elektrik
Uygulanan ürünler:
Armatürler:
AYS Aydınlatma: ray/spot setleri, sıva altı spot, boru sarkıt
İdem Aydınlatma: Sıva altı lineer armatürler, RGB Lineer LED armatür, lineer açılı profil LED armatür
Hoffmeister: lo.nely LED 1800lm 3000K DALI
MgiO teknoloji: Kayar yazılar
Işık kaynakları:
Philips CDMR Mini Elite 35W 10D, Philips Master LED Spot PAR30S-2700K, PHILIPS Master LED Spot MV 6W 2700K, OSRAM Linear Light LF05CA-RGB3, OSRAM Linear Light Flex Shortpitch 2700K 780lm/m