Yol aydınlatmasında LED’e dönüşüm

Enerji bakanımız Taner Yıldız son 1 sene içerisinde 2 kere kamuoyu karşısına çıktı ve yol aydınlatmasında LED ışık kaynağına geçişin planlandığı ve bu sayede ciddi bir tasarruf sağlanacağını belirtti. (İlk haber: http://kisalt.com/ledhaber1, İkinci haber: http://kisalt.com/ledhaber2)

İlk haber 5 Haziran 2012 tarihli detay şöyle: Var olan 17 milyon sokak lambasının değişimi, 500 milyon TL’lik bir tasarruf, finansmanın geliştirilecek model ile kamuya yük olmaması ve Türkiye’de üretim zorunluluğu. Türkiye’de üretim zorunluluğundan kasıt, Türk üretici olma zorunluluğu değil, Türkiye’de üretim yapılması zorunluluğu. Bu noktada kafamı karıştıran ise Bakan beyin “Türkiye’de LED üreten firma yok ama üretecekler.” ifadesi… Burada kast edilenin LED çiplerin olması lazım. Yoksa çipler yurt dışından gelmek ile beraber LED ışık kaynaklı armatür üretimi, sokak armatürü de dahil olmak üzere bir çok Türk firması tarafından gerçekleştiriliyor. Hatta bu noktada yine geçen sene Cree ile beraber Türkiye’de yatırım yapacağını açıklayan Vestel grubu aklıma gelmişti. Ancak sonrasında böyle bir ön çalışmanın olmadığını Vestel’den teyit ettim. O dönem çok farklı dedikodular da kulağıma geldi, hükümete yakın sermaye gruplarının şimdiden yatırım planladığı hatta bu açıklamanın buna dayandığı gibi… Ancak sonrasında bir çok faklı üretici ile yaptığım görüşmelerden çıkardığım ortak kanı henüz sürecin netleşmediği yönünde oldu ve konu o dönem için sıcaklığını yitirdi.

İkinci haber ise 9 Kasım 2012 tarihli ve daha kısa bu haberde detay şöyle: 6-7 milyon sokak lambasının değişimi, 350 milyon TL’lik bir tasarruf ve hali hazırda devam eden Ankara’da bir pilot bölge uygulaması. Bu açıklamadan 6 gün sonra İSO (İstanbul Sanayi Odası) ve AGİD (Aydınlatma Gereçleri İmalatçıları Derneği)’nin düzenledikleri, “LED Aydınlatmada Enerji Verimliliği ve Tasarımın Önemi” başlıklı genişletilmiş sektör toplantısına katıldım. Toplantıda Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Yenilenebilir Enerji Genel Müdür Yardımcısı Hayati Çetin, “Enerji Verimliliği Politika ve Stratejileri İçerisinde LED Aydınlatma Teknolojilerinin Yeri: Türkiye Uygulamaları” başlıklı bir sunum gerçekleştirdi. Sunumunda enerji verimliliğinde var olan durumu ve gelecek hedeflerini paylaşan Hayati bey ikinci haberde bahsi geçen pilot uygulamanın da detaylarına yer verdi. Farklı sunumlar ile devam eden toplantı sonunda soru-cevap kısmına geçildiğinde ilk soruyu ben sordum. “Bu pilot uygulamada hangi markanın armatürleri kullanıldı? Neden bu marka seçildi? Ve bundan sonraki süreç nasıl olacak?” Hayati bey armatürlerin Philips marka olduğunu, pilot bölge çalışması talebinin de Philips’ten geldiğini iletti. Ayrıca talip olan tüm markalar ile bu tip çalışmalar yürütmek istediklerini ve bu fırsatla sektöre açık bir davet iletmek istediğini söyledi.

Sonrasında yediğimiz yemekte ayrıntılı görüşme şansımız oldu. Kendisine çekince ve dileklerimi ilettim. 2 konunun öneminden bahsettim. Birincisi özellikle LED konu olduğunda standart, ışık kaynağı modüler yani değiştirilebilir, marka bağımsız bir yapının oluşturulması gerekliliği. İkincisi ise bu değişimin otoyollardan şehir içerisine taşındığında aydınlatma tasarımcılarından da destek alınması ve sürecin genel bir şehir aydınlatma planlamasına dahil edilmesinin faydalı olacağı. Hayati bey karşılık olarak sadece 4 aylık bir çalışma içerisinde olduklarını ve ne olursa olsun sürecin şeffaf bir şekilde yürütüleceğini belirtti.

Gözüken öncelikle bu pilot çalışmasının sonuçlarını bekleyip yeni pilot çalışmalar için gelişmeleri takip edeceğiz. Henüz süre ve kapsam belli olmasa da çalışmalar, hazırlanacak yeni aydınlatma yönetmeliği ile sonuçlanacak. Paralel olarak ilerleyen süreç ile de kamuya yük getirmeyecek şekilde finansman modelleri ortaya çıkarılacak. Dünya’da da örneklerini gördüğümüz gibi bu dönüşüm Bakan bey’in de desteği ile hızlı bir şekilde hayatımıza girecek gibi duruyor. LED konu olunca her zaman bir adım geri duran biri olarak endişeli değilim dersem yalan olur. Hep beraber yaşayıp göreceğiz.

Bir sonraki sayımıza kadar ışıkla kalın…

Emre Güneş
Professional Lighting Design Türkiye