Yapay ile doğal iç içe

Point Bornova Yaşam Merkezi, İzmir

Metin: Şebnem Gemalmaz

Fotoğraflar: Korhan Karaoysal

Point Bornova Alışveriş Merkezi projesi, İzmir’in en yeni alışveriş merkezi olarak Kavuklar İnşaat tarafından gerçekleştirildi. İçinde 600 konut ve 4 katlı bir alışveriş merkezi barındıran kompleksin HOK konseptli mimari projesi, Derinyeşil Mimarlık tarafından geliştirildi.

Projenin neredeyse tamamen gökyüzüne açılan alışveriş katlarının genel aydınlatması yapay ve doğal aydınlatmanın birlikte değerlendirilmesi ile sağlanıyor. Dış mekân ve iç mekân arasındaki sınırın ortadan kaldırılması fikrine odaklanan aydınlatma tasarımı, ziyaretçilere iç mekânda da sokak deneyimini yaşatmayı amaçlıyor.

Mimarinin temel unsuru konkav formlu cephenin üçgen formlu bir baza tarafından çerçeveleniyor olması. Dağ-deniz-doğa üçgeninde hayat bulan bazada bu mimari konsepte atıfta bulunan su ve peyzaj öğelerinin yer aldığı koridorlar iki farklı tip sokak armatürü ve gizli aydınlatma elemanları ile aydınlatıldı.

Görsel odak noktası olarak mağazaların ön plana çıkartıldığı mekânlarda, sirkülasyon alanları görsel hiyerarşiyi bozmayacak şekilde alışılagelmişten daha loş bir aydınlatma efekti oluşturularak tasarlandı.

Gün ışığından maksimum düzeyde yaralanmayı amaçlayan bazanın çatısı, bölgenin iklimini gözeten bir tasarım ile gün ışığı ve yapay aydınlatma arasında entegrasyon sağlamayı amaçlayarak kurgulanıyor. Açılır kapanır çatı yapısı ile gün ışığından en yüksek değerde fayda sağlayan bir sistem ile iç mekânları, aynı zamanda güneşin zararlı ışınlarından da koruyor. Açılır-kapanır çatı kirişlerine konumlandırılan aydınlatma armatürleri hava karardıktan sonar devreye girerek, sirkülasyon alanları için aydınlatmayı sağlıyor. Farklı zaman dilimleri göz önünde bulundurularak iki kademeli bir aydınlatma senaryosu ile değerlendirilen genel aydınlatma, kullanıcıların mekânı deneyimlemelerinde farklı atmosferler yaratarak esneklik sağlıyor.

Malzeme seçiminde doğal dokuya uygunluğun ön planda tutulduğu alışveriş merkezinde, ahşap-doğal taş-cam ağırlıklı bir tasarım dikkat çekiyor. Projenin aydınlatma tasarımı da bu doğaya uyumluluk fikri üzerinde yoğunlaşarak mekânlarda doğal ve sıcak bir atmosfer yaratmayı hedefledi. Bu doğrultuda tüm mekânlardaki ışık kaynaklarının renk sıcaklıkları, 3000K-3200K olarak seçildi.

Renk sıcaklığı konusunda farklılık gösteren tek öge, form ve büyüklüğü ile mimarinin en dikkat çeken parçası olan giriş kanopisi olarak belirlendi. 2700K renk sıcaklığındaki ışık kaynakları ile aydınlatılan kanopi sıcak bir giriş tanımlayarak yapının dikkat çekiciliğini ve davetkarlığını güçlendiriyor.

Giriş kanopisi, tavanı ahşap latalarla tanımlanmış olan alışveriş merkezinin giriş holüne bağlanıyor. Hol, lataların arasına gizlenmiş, özel bir detay ile yerleştirilmiş olan gömme armatürler ile sağlanıyor. Sirkülasyon alanları arasında bağlantı sağlayan köprüler ise birer ışıklı obje olarak değerlendirildi ve ahşap kaplamaların arasında lineer armatürler gizlenerek, form vurgusu güçlendirildi.

Giriş katında yer alan yeşil alanlarda bitki ve ağaç aydınlatmaları yere gömme kazıklı armatürler ile sağlandı. Diğer yandan, havuz aydınlatması günün farklı saatlerinde farklı renklerde mekâna canlılık katmak üzere tasarlandı.

Alışveriş merkezlerinde yoğunluğun en fazla gözlemlendiği yemek katı için ise “oyunlu” bir tasarım öngörülüyor. Ahşap kaplı tavanın yarattığı basıklık hissi, gömme armatürler ile ortadan kaldırılıyor. Ayrıca, özel olarak tasarlanan ışıklı panolar; renk değişiklikleri ile mekâna eğlenceli-hareketli bir atmosfer sağlıyor. 120×120 ebatındaki paneller RGB LED ışık kaynakları ile destekleniyor ve günün farklı saatlerine göre görsel atmosfer değişimi sağlayan bir aydınlatma senaryosu dahilinde çalışıyor.

Proje genelinde tasarlanan özel armatürlerin ahşap vb. yüzeylere entegrasyonu üretim aşamasında yapılarak, sahada montaja harcanacak süre azaltılmış oldu.

Point Bornova Yaşam Merkezi’nin aydınlatma tasarımı; karanlıktan aydınlığa doğru sakin bir geçiş sağlayarak, yalınlaştırılmış bir dil ile sadelikle bezenmiş mekânsal deneyim sağlıyor.

Projeye katılanlar:

İşveren: Kavuklar Gayrimenkul

Mimari: HOK, Derinyeşil Mimarlık

İç mimari: Derinyeşil Mimarlık

Aydınlatma tasarımı: Arup – Şebnem Gemalmaz; www.arup.com

Uygulanan ürünler:

Simes, Erco, ACDC, Iguzzini, Osram