Gün ışığı almayan mekânların çalışan sağlığına etkileri
İş verenler ofiste doğal gün ışığı kullanmanın kayda değer bir başarı olarak görülmesinden çok bunun insan sağlığı için önemi hakkında düşünmeliler. Yeni yapılan bir vaka çalışmasının sonucuna göre camı olmayan ofislerde çalışanlar gece uykularından tam 46 dakikayı kaybediyor.
İş yerinde gün ışığına maruz kalan-kalmayan insanlarla ilgili karşılaştırmaların olduğu küçük çaplı vaka çalışması yapan, mimarlar ve sağlık araştırmacılarından oluşan disiplinler arası bir ekip konuyla ilgili bu ifadelerde bulunuyor. Yapılan araştırmaya göre pencereli bir ortamda çalışanların sağlıkları, uyku düzenleri penceresiz ortamlarda çalışanlara oranla çok daha iyi. Üstellik onlar bir uyku monitörüyle yapılan ölçümlemelere göre gecede 46 dakika daha fazla uyuyorlar. Çalışmadan elde edilen tüm bu bulgular aynı zamanda Journal of Clinical Sleep Medicine (Klinik Uyku Tıbbı Gazetesi) gazetesinde de yayınlanacak.
Çalışmaya katılan Illinois Üniversitesi’nden araştırma başkanı ve mimari alanında bilim adamı olan Mohamed Boubekri konuyla ilgili şunları ifade ediyor: “Bizler genel olarak insanların hayatındaki doğal ışık eksikliği ile ilgili sağlık problemlerini araştırmak istedik. Bunun için ofis binalarını seçme nedenimiz çoğumuzun hayatının büyük bir bölümünü bu mekânlarda geçiriyor olmasından kaynaklanıyor.”
Araştırma sonuçlarına göre; penceresiz ofislerde çalışan 27 kişinin, (ya da doğal gün ışığını alamayacak kadar pencereden uzak olan) gün ışığı alan mekânlarda çalışan 22 kişiye göre, her boyutta yapılan sağlık muayeneleri sonucu çok daha kötü çıktı. Gün ışığına maruz kalmayan çalışanlar aynı zamanda uyku kalitesi anlamında da daha kötü bulgular verdi.
Kişisel raporlamanın ötesine gitmek adına, Boubekri ve iş ortakları yapılan aktivitelerle birlikte gün ışığına maruz kalmayı da izleyebilen bir ölçüm saati takan 21 katılımcı ayarladı. Bu saatin ölçümlemeleri de penceresi olmayan ofislerde çalışarak daha az gün ışığına maruz kalanların bir iş gününde fiziksel olarak çok daha az aktif olduğunu doğruladı. Ayrıca bu çalışanların geceleri 46 dakika daha az uyudukları da saptandı. Penceresiz yerlerde çalışanlar aynı zamanda (geceleri uyku arasında kalkmak gibi) 5 farklı uyku ölçümünde de çok daha kötü sonuçlar verdi. Ancak bu ölçümlerin henüz istatistiki açıdan açıklanmamış olduğunu da belirtmek gerekiyor.
Gün içinde doğal ışığa maruz kalmanın sağlık üzerindeki faydaları iş günleri dışında da devam ediyor
Yapılan ölçümlere göre ilginç bir şekilde pencereli ortamda çalışanlar uyurken çok daha fazla sesli ve derin uyuyorlar. Ayrıca bu gruba girenlerin belirgin bir şekilde iş bitiminde ya da hafta sonları da gün ışığına maruz kaldıkları görülüyor. Yani araştırmacılara göre, gün içinde doğal ışığa maruz kalan çalışanlar büyük olasılıkla dışarıda vakit geçirmek için daha fazla enerjiye sahip oluyorlar.
Tüm bunlarla birlikte, araştırma bulgularına göre, gün içinde doğal ışığa maruz kalmanın iş saatlerinin dışında da sağlık açısından faydaları oluyor. Çalışanlar çok daha iyi uyuyor, daha aktif görünüyor ve yapay ışık altında çalışanlara göre yaşam kaliteleri daha yüksek. Aslında bütün bu uyku problemlerinin kaynağı, fiziksel ritmimizin (yeterli gün ışığına maruz kaldığımızda en iyi şekilde çalışan içsel saatimiz) bozulmasından kaynaklanıyor da olabilir.
Boubekri konuyla ilgili şöyle devam ediyor: “İnsanların bazıları hayatımızın %90’nını kapalı kapılar altında geçirdiğimizi söylüyor. Bu çok ama çok manidar.”
Yeni bulgular, şu anda gün ışığına ve çalışanların sağlığına dair var olan bu küçük araştırmanın sonuçlarını da genişletmiş oluyor.
Pencereleri olan ticari binalar %20 daha az fiyata alıcı buluyor
Architectural Lighting dergisindeki bir yazıda; Idaho Üniversitesi’nin Bütünleştirici Tasarım Laboratuarı’ndan Kevin Van Den’e göre sağlık ve üreticiliğin artmasıyla ilgili avantajlarının yanı sıra gün ışığı aydınlatması emlak değerlerinin yükselmesi için de kullanılabilir. Enerji tasarrufu açısından da bu durum oldukça manidar. Ancak çok daha az tüketim yapan enerji verimli lambaların da son yıllarda üretilmiş olduğunu unutmamak gerekiyor.
Boubekeri, tasarımcıları bu konuda ikna etmenin daha zor olduğunu söyleyerek şunları ifade ediyor: “Bizler fosil enerji kaynakları tüketiminin sınırlanmasına çalıştığımız bir çağdayız. Elektriği sadece hayatımızı aydınlatmak için kullanmanın dışında, bu konularda gerçekten artık farklı düşünmeliyiz.”
Haber kaynağı:
http://www.fastcodesign.com/3033998/evidence/workers-in-windowless-offices-lose-46-minutes-of-sleep-a-night