Bir şehrin tarihle ilgili duyguları ayaklandı: Berlin’de gaz lambalarıyla birlikte kaybolanlar
Dünya mirası Berlin’de tehdit altında mı? Bu sorunun cevabını oluşturabilecek bir kararla Dünya Anıtlar Fonu, Berlin’in tarihi fabrikasını riskli bölgeler arasına aldı. Bu durum aslında bir parkın, sarayın ya da evin risk altında olmasından çok, bir şehrin sokak lambalarının risk altında olmasının tarihsel mirası da etkilemesiyle ilgili bir süreç.
Berlin, Avrupa’nın en modern başkentlerinden biri olarak adlandırılıyor ancak aslında şehrin altyapısı “Viktoryen” tarzda gaz lambalarıyla yapılandırılmış. Bu Alman başkenti; 43.000 lambasıyla dünyada “gazla çalışan aydınlatmayı” kullanan en büyük şehir. Bu lambaların çoğu son derece güzel ve estetik. Lambalar, alışılagelmedik bir şekilde sıcak, sarı renkte, diğer şehirlerle kıyaslandığında biraz düşük, ancak yumuşak bir atmosfer yaratıyor. Özellikle kışın, yerde yeni yağmış kar varsa lambaların bu etkileri çok daha net görülüyor.
Berlin’in gaz lambaları hala popüler oldukları halde “hükümetin kararıyla” yeni LED lambalarla değiştirilmek zorundalar. 4000’in üzerinde gaz lambası, gelecek senenin sonuna kadar kaldırılacak. Berlin hükümeti, şehir sokaklarını karbon verimli LED ışıklarıyla donatmayı planlıyor. Böylece daha az enerji tüketilmesi planlanıyor. LED lambaları “akıllı şehir” uygulamaları için de önem taşıyor. LED lambalarının bu kolay adaptasyonu, dünya çapında neden bu kadar çok pazarlandığını da açıklıyor.
Sokak lambalarının değişim süreci sadece Dünya Anıtlar Fonu tarafından değil, başka kesimler tarafından da itirazlarla karşılanıyor. Bölge halkı, 20.000’in üzerinde kişiyle, eski lambaların sökülmesini protesto etmek adına imza verdi. Protestocular, Berlin şehir duvarının etrafında zincirler oluşturdular. Gaz lambalarının kalmasını isteyenler, mantıklı sebepleri olduğunu söylüyor. Örneğin Berlin Gaz Lambası Topluluğu “Gaslicht Kultur”, LED lambalarının değişimden doğan tasarrufun hissedilmesi için 17-18 sene gibi bir sürenin geçmesi gerektiğini, ayrıca var olan lambaların bakım ile beraber 100 yıla yakın bir ömrü olabilecekken elektrikli alternatiflerinin 40 yıl ömrü olduğunu belirtiyorlar.
Gaz lambalarını savunanların aslında nedenleri oldukça basit. Berlin şimdiye kadar çok fazla eskiye ait değerini kaybetti ve bundan sonrası için biraz daha farklı olsun istiyor. Berlin birçok nedenden ötürü geçmişini güzel bir şekilde koruyabilmiş bir şehir değil. II. Dünya Savaşı sonrası şehirdeki birçok eski lamba, bugüne mucizevi bir şekilde gelmeyi başardı. Şu anda LED’ler ile yer değiştirilme riskiyle karşı karşıya olan sokaklardaki bu gaz lambalarına aydınlatma üreticileri alternatifler bulmaya çalışıyor. Örneğin daha yumuşak, sarı ışıklara sahip gaz lambaları üretimi üzerinde düşünüyorlar ancak bu tarihi açıdan tartışmaları sonlandıracak gibi durmuyor.
Haber Kaynağı: http://m.theatlanticcities.com/design/2013/10/fight-over-future-berlins-street-lights/7201/#.Ul2iZUFBmZA.twitter