Atık flüoresan lamba sorununa büyük çözüm
Türkiye’de ilk kez atık flüoresan lambaların ekonomiye geri dönüşümü için bir proje geliştirildi. Süleyman Demirel Üniversitesi (SDÜ) Çevre Mühendisliği Bölümü atık lambadaki cıvayı uzaklaştırıp ikincil bir hammadde olarak geri kazanmanın formülünü buldu.
’Atık Flüoresan Lambalardan Civanın Uzaklaştırılması ve Geri Kazanımı Projesi’nin hayata geçirildiği haberi SDÜ Çevre Mühendisliği Bölümü Öğretim Görevlisi Doç. Dr. Gökhan Civelekoğlu’ndan geldi. Civelekoğlu, lambaların cıva içeren ve cıva içermeyen olmak üzere ikiye ayrıldığını ve cıva içeren flüoresan lambaların, enkandesan (sarı ışık veren) lambalara göre yaklaşık yüzde 80 daha az enerji tükettiğini açıkladı. Civelekoğlu, açıklamalarına “Aydınlatma verimleri de 3 ila 6 kat, fonksiyonel ömürleri de 4 ila 15 kat daha fazladır. Bu yönüyle flüoresan lambalar, günümüzde her türlü kapalı alanda (konut, ofis, hastane, okul vb.) en çok tercih edilen iç ortam aydınlatma ürünü haline gelmiştir” şeklinde devam etti.
Kullanım ömürleri tükenen flüoresan lambaların imha edilmesi sorununun her geçen gün arttığına işaret eden Civelekoğlu, bu sorunun çözümüne katkı sağlamak amacıyla, atık flüoresan lambaların geri kazanımı için çalışma başlattıklarını anlattı. Atılan lambaların cıva içerdiği için, tehlikeli atık sınıfına girdiğini belirten Civelekoğlu, Türkiye’de yılda 6 milyon flüoresan lamba tüketildiğini aktardı.
Bu çalışmanın flüoresandaki cıvanın geri kazanımı konusunda Türkiye’de ilk çalışma olduğuna dikkat çeken Civelekoğlu, metal fiyatlarının her geçen yıl arttığı göz önüne alındığında, cıva metalinin atık flüoresan lambalardan geri kazanılarak ikincil hammadde olarak temin edilebilmesinin, ülke ekonomisine de büyük katkılar sağlayabileceğinden bahsetti.Proje kapsamında yapılacak çalışmalarla atık flüoresan lambalardan cıva metali uzaklaştırılarak, nihai imha işlemlerinin kolaylaşacağı ve halk sağlığıyla ilgili risklerin asgari düzeye indirileceğine değinen Civelekoğlu: “Projemiz özgün ve geri kazanım teknolojisi üretmeye yönelik. Temiz, sürdürülebilir, çevre dostu, ham madde geri kazanımına yönelik ve ekonomik anlamda uygulanabilir üretim ve tüketim teknolojilerinin kullanılmasıdır” diye konuştu.Projenin 2013 yılında tamamlanacağını bildiren Civelekoğlu, TÜBİTAK’ın proje için 190 bin TL destek verdiğini sözlerine ekledi.